Le Fa'asologa Fa'atasi: Su'esu'ega Fa'atasi ma, ma Mo, Nu'u

O lipoti fou a le Setete o Tamaiti na fausia i faiga faapaaga ma le 50+ "co-designers" mai le isi itu o le setete. O fa'ai'uga o lo'o fa'ailoa mai ai vaega mo suiga 'anoa o faiga fa'avae a'o fa'aaofia ai fo'i leo o aiga ma fanau e masani ona le amana'ia i le talanoaga e uiga i le tausiga o tamaiti taugofie.

 

o loo nonofo se alii ma se tamaitai i se lua polo, o loo faia se talanoaga
Ia Aukuso 2022, Washington STEM na vala'aulia ai tagata o le nu'u e fa'atasi ma i matou i se faiga fa'atasi a'o matou toe fa'afoliga ma fa'afouina a matou lipoti a le Setete o Tamaiti. Na amata le sauniga i le matamata i lenei mea Vitio “Take a Seat, Make a Friend”. na fa'aalia ai le auala e mafai ai e tagata ese ona fausia so'oga ma fa'amalosia le nu'u. Ata fa'aaitalafu: SoulPancake Street Team

“…ina ia fa'ate'aina ma fa'atagata soifua su'esu'ega fa'aa'oa'oga, o le galuega tatou te faia e tatau ona fa'atotonugalemu ma fa'atumauina so'otaga tatou te iai ma i latou o lo'o vala'aulia i tatou i le galuega ua uma ona faia i totonu o nu'u...O ai i tatou e taua. O mafutaga e tatau ona tatou tuʻuina, tagata, ma le vateatea e taua. O o tatou faasinomaga e tatau ona i ai i tala a isi.” – Dr. Timothy San Pedro, Puipuia o le Folafolaga: A'oa'oga a le Atunu'u i le Va o Tina ma a latou Fanau

Nofo i totonu a lua polo ma se tagata ese ma atonu e te ofo i le mea e ave ai oe e le talanoaga. I tulaga sa'o, e mafai e tagata ona maua ni mea na tutupu i le olaga fefa'asoaa'i ma fusia i auala e mafai ai ona latou fa'asoa atu mea moni loloto.

Ina ua oo i le taimi e faafou ai la matou O lipoti a le Setete o Tamaiti (SOTC) i le tausaga talu ai, na taʻu mai ai e le matou aʻoaʻoga pe a maeʻa le faʻamaʻi matou te manaʻomia se isi auala e maua ai mea moni loloto i tua atu o faʻamaumauga. I le tolu tausaga talu ai, Washington STEM ua agaʻi atu i se faʻalapotopotoga faʻapitoa, faʻataʻitaʻiga faʻataʻitaʻiga i a tatou faʻataʻitaʻiga suʻesuʻega, o nisi taimi e taʻua o suʻesuʻega mamanu faʻapitoa. O lenei faiga e taumafai e faʻaogaina tagata faʻaoga poʻo e faʻamanuiaina se fesili suʻesuʻe, poʻo se oloa, i le faʻagasologa o atinaʻe e ala i faʻasalalauga faʻatasi e aofia ai le loloto o le faʻalogo, manatunatuga, ma le galulue faʻatasi, faʻapea foʻi ma auala masani e pei o faʻatalanoaga ma suʻesuʻega. O le talitonuga e faapea, e ala i le fa'atotonugalemu o poto masani i nu'u, o le a tatou malamalama fa'atasi ai i fa'afitauli loloto o lo'o a'afia ai nu'u, fa'ailoa malosiaga o lo'o i ai, ma faia ni fofo e fa'atautaia e alaalafaga i nei fa'afitauli.

Suʻeina o le "aisea" i tua o faʻamaumauga: galuega faatino i Yakima ma Central Puget Sound

Mai le 2020-22, sa matou galulue ai ma aʻoga maualuga e lima a le Yakima, e faʻaaoga ai suʻesuʻega ma faʻalogo faʻatasi ma tamaiti aoga, faiaoga ma matua e malamalama ai i tamaiti aoga. fa'anaunauga fa'akomepiuta. O fa'ai'uga na fa'aalia ai e 88% o tamaiti a'oga na su'esu'eina e fia fa'aauau a latou a'oa'oga pe a mae'a a'oga maualuluga. I le taimi nei, o suʻesuʻega a faiaʻoga na faʻaalia ai o le toʻatele na talitonu o le numera e sili atu le maualalo (48%). O lenei eseesega e 40% o lo'o ta'u mai ai e tele lava ina le lava fa'amatalaga a le aufaigaluega a'oga e uiga i fa'anaunauga o tamaiti aoga e fesoasoani lelei ia i latou e fuafua mea e o'o mai pe a uma le aoga maualuga.

o tamaiti aoga maualuga e nonofo faataamilo i se laulau

I le tali atu i nei su'esu'ega, o lo'o galulue nei Washington STEM ma a'oga e 26+ i le setete atoa e a'oa'o e uiga i fa'anaunauga a tamaiti aoga ma fa'aleleia le avanoa i fa'aaitalafu lua ma isi lagolago e fesoasoani i le fa'aosoina o tamaiti a'oga i ala fa'au'u a'oga. O se vaega o lenei faiga, o le a fa'atautaia e a'oga fa'atalanoaga ma tamaiti a'oga, aiga ma le aufaigaluega ma su'esu'e fa'amaumauga o a'oa'oga e iloa ai so'o se mamanu e tatau ona fa'atatau.

O le fa'alolotoina o feso'ota'iga fa'aalalafaga e ta'ita'iina atu ai i'uga lelei

O le isi fa'ata'ita'iga o le galuega a Washington STEM i faiga fa'apa'aga e fa'atatau i nu'u, o le Village STREAM Network of Central Puget Sound o lo'o ta'ita'ia e Dr. Sabine Thomas.

I le avea ai ma faatonu, o loʻo taʻitaʻia e Thomas lenei faiga faʻapaʻaga e faʻatasi ai ma faiaoga Black ma Indigenous, taʻitaʻi nuʻu, ma faʻalapotopotoga pisinisi i Pierce ma King Counties. O lo latou fa'amoemoe o le lagolagoina lea o le fa'asinomaga lelei o le numera Tala Taimi STEAM fa'ata'ita'iga, ma ia toe tu'ufa'atasia faiga masani ma le poto o tagata, e pei o le fa'asaoina o le si'osi'omaga ile a'oa'oga STEM.

O le fa'agasologa o lenei galuega o lo'o matua fa'amaualuga i totonu o se fa'alapotopotoga e ta'ita'ia e alaalafaga, lea o mafutaga o le ki lea e foia ai le le tutusa ile STEM. E ala i talanoaga fa'alenu'u, e mafai ai e sui ona vala'au atu, fa'ailoa ma toe fa'afo'i fa'aletonu na faia e fa'ailoga fa'a-fa'alapotopotoga, ma fa'amanatu ai fo'i le malamalama fa'aleaganu'u ma le maufetuuna'i o nu'u Black Indigenous People of Color (BIPOC).

I le 18 masina ua tuana'i, na taloina ai e Thomas le a'oa'oga a le au Black ma ta'ita'i o le nu'u e fa'afanua alagā'oa ma aseta a le nu'u ma fa'ailoa mai le loloto o a'afiaga e mana'omia e suiga o faiga fa'avae. Mo se fa'ata'ita'iga, ua fa'ailoa mai e le kulupu le fa'avasegaina o le aufaigaluega a'oa'oga STEM e avea o se auala e fa'atupuina atili fa'aleaganu'u fa'atasi vave tausiga ma avanoa a'oa'oga STEM mo tamaiti Black ma Brown ma a latou tupulaga e le o ni BIPOC.

Fai mai Thomas, "O se itu taua o le lagolagoina o tamaiti aʻoga amata o le faʻamautinoaina o latou faiaoga muamua-matua ma tagata tausi-e le naʻo le aʻafia ae o loʻo matua punouai foi i a latou aʻoaʻoga o se faiga faapaaga." E mana'omia tele le tele o atina'e ma fa'aleleia o faiga a'oa'oga ina ia amata talanoa e uiga i le su'eina o faia'oga STEM mai nu'u lanu. I le taimi nei, o le Village STREAM Network of the Central Puget Sound o loʻo galulue faʻatasi ma tagata o alalafaga e pei o le faletusi e talimalo i talanoaga taʻilua masina e uiga i faiga sili ona lelei i le ofoina atu. fa'ale-aganu'u tala-taimi STEAM, ma isi avanoa tau atina'e fa'apolofesa e fa'aauai ai matua ma tamaiti i le a'oa'oina o le numera amata.

O poto masani o le matematika e fa'atatau i le aganu'u, o le fa'avae lea o a'oa'oga STEM.

E fa'apena fo'i, i le amataga o a'oa'oga, na matou liliu atu ai i nu'u e fa'atasia le fa'atulagaina o lipoti fou a le Setete o Tamaiti. Na matou talosagaina matua, tausi, ma tausi fanau e faasoa mai o latou aafiaga i le sailia, po o le saunia, maualuga maualuga o le aoaoina vave ma le tausiga-o le faavae mo se matata faaleaoaoga manuia ma le aoaoina STEM i le olaga atoa. A aunoa ma latou fa'asoa a latou tala, o fa'amaumauga e vali ai se ata le atoatoa.

Ae ina ia faalogo i nei tala, sa manaomia ona matou fausia ni mafutaga e fausia i luga o le faatuatuaina.

Fa'agasologa Fa'atasi: mai le "fa'aofi" i le "codesign"

Ina ua faʻasalalau lipoti muamua a le Setete o Tamaiti (SOTC) i le 2020, o aiga o loʻo tausia tamaiti e iai manaʻoga faʻapitoa na fai mai na latou lagona le le aofia ona o faʻamatalaga e uiga i lo latou poto masani e leʻi aofia ai. Soleil Boyd, Washington STEM's Senior Program Officer for Early Learning, fai mai, "Ina ua oʻo i le taimi e faʻafouina ai le lipoti a le SOTC ma faʻamaumauga 2022, nai lo le na o le fesili atu mo faʻamatalaga lautele pe a matou sauni e faʻasalalau se lipoti, matou te aumaia le faʻalapotopotoga i totonu o le mamanu. faagasologa.”

"Ina ua oʻo i le taimi e faʻafouina ai le lipoti a le SOTC ma faʻamaumauga 2022, nai lo le na o le fesili atu mo faʻamatalaga lautele pe a matou sauni e faʻasalalau se lipoti, matou te aumaia le faʻalapotopotoga i totonu o le faiga o le mamanu." - Dr. Soleil Boyd

Uosigitone STEM na vala'aulia le 50+ tausi ma'i mai le setete atoa, e aofia ai matua ma tausi fanau, e auai i le fa'agasologa o le mamanu fa'atasi o ni tagata auai totogi. "O se vaega o le faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga o le amanaʻiaina o tagata auai faʻatasi e fai ma paʻaga ma tauia i latou e tusa ai," o le tala lea a Boyd.

I luga atu o le ono masina, na auai le au faʻataʻitaʻiga i masina taʻitasi, lua itula, fonotaga faʻatasi i luga ole laiga. E sili atu i le afa o tagata auai na faʻaalia o tagata lanu (Africa American/Black, Latinx ma Asia) ma/poʻo le Indigenous; sefululima pasene foi e tautala faaSipaniolo, o lea na aofia ai le faaliliuga tutusa i sauniga. E le gata i lea, o le 25% o aiga e iai tamaiti e iai manaʻoga faʻapitoa, poʻo tagata e tausia tamaiti e iai manaʻoga faʻapitoa.

Ata o se fonotaga fa'atasi
E tusa ma le 50 tagata na auai i le mamanu-e aofia ai ma tausi fanau eseese ma matua mai le isi itu o le setete-na iloiloina le lipoti faaitulagi a le Setete o Tamaiti ma tuʻuina atu faʻamatalaga i le ono o taimi vitio i luga ole laiga mai Aokuso 2022 ia Ianuari 2023.

Mo tagata su'esu'e a'oa'oga, su'esu'ega o mamanu fa'atasi ma isi metotia su'esu'e fa'atatau i nu'u e fai ma sui o le suiga o le sami i le auala e aoina fa'atasi ai, su'esu'eina, ma fa'atusalia fa'amaumauga.
O le taunuuga o se taulaiga malosi i sootaga ma galue i se faiga faifaipea. Washington STEM Community Fellow, Susan Hou, fai mai, "Matou te le o faia se oloa, i lenei tulaga o se lipoti, i se taimi puupuu-o se faagasologa, ma o le fausiaina o mafutaga o le taunuuga lea."

Suesuega e manino ma faʻavae sootaga

e to'atolu tagata i le 2022 Summit o lo'o nonofo fa'ata'amilo i se laulau ma va'ai i mea pu'eata
Susan Hou, tagata suʻesuʻe (taumatau), asiasi ma SOTC co-designers i le 2022 Summit i Redmond.

I aso ua tuanaʻi, o suʻesuʻega faʻaagafesootai ma tagata suʻesuʻe aʻoaʻoga ua lauiloa e faʻaogaina auala "sili atu" e aoina ai faʻamatalaga. Sa talosagaina tagata taitoatasi ma nuu e faasoa atu o latou taimi, punaoa, ma le poto—e masani lava e aunoa ma se taui. Ma o nei tagata e seasea manuia mai suʻesuʻega.

I se fa'afeagai, o su'esu'ega fa'avae i nu'u e fa'atauaina le manino ma le fa'atuina o sootaga i le va o tagata su'esu'e ma le au fa'ata'ita'i fa'atasi, fa'apea fo'i ma le au faifa'atasi lava latou. Ole mea lea e mafai ai ona fa'atupuina le fa'atuatuaina ina ia sili atu ona 'anoa le malamalama fa'asoa ma fa'atatau i fautuaga fa'avae i mana'oga o nu'u.

"[Suʻesuʻega faʻavae faʻalapotopotoga] faʻatagaina le faʻatuatuaina e atiaʻe ina ia sili atu le anoa o le malamalama faʻasoa ma fautuaga faʻavae e sili atu ona fetaui lelei ma manaʻoga o tagata lautele." - Dr. Soleil Boyd

E le gata i lea, o le a le mea e tulaga ese ai suʻesuʻega faʻavae i totonu o alalafaga ona o lona sini e le naʻo le tuʻuina atu o faʻamaumauga mo se lipoti-o se faʻagasologa faʻagata e faʻamautinoa. Nai lo lena, o suʻesuʻega faʻalapotopotoga e mafai ona avea ma meafaigaluega mamana e fausia ai fesoʻotaʻiga lautele, suʻesuʻe ma faʻateʻaina faiga faʻaleagaina, e pei o le le tutusa o malosiaga i le va o nuʻu ma faʻalapotopotoga a le malo. O le faia o galuega fa'alenu'u o lo'o fa'aalia ai nei a'afiaga, o suiga o faiga fa'avae ua fa'atonuina e sili atu ona tali atu ma sili atu ona mafai ona fa'atalanoaina mea moni o lo'o soifua ai tagata.

Fai mai Boyd, "Washington STEM o loʻo faʻaaogaina suʻesuʻega faʻalapotopotoga e toe suʻesuʻe ai pe faʻapefea ona mafai e aʻoga, ma le mea moni, o le aʻoga atoa, amata i le vave aʻoaʻoina ma le tausiga, e mafai ona sili atu le faʻaogaina o a tatou tagata faʻamuamua: tamaiti aoga lanu, teine, tamaiti aʻoga i tua ma i latou. oo i le mativa.”

Ma e oʻo mai i le taimi nei, o taunuuga-e pei lava o le alalafaga-e tautala mo i latou lava.

 
Fa'alogo pea se'ia o'o i le masina fou o le a matou fa'asoa atu i totonu va'ava'ai pe fa'apefea ona fa'agasolo se faiga fa'atasi, ma pe fa'apefea ona fa'atupuina le lipoti fou a le Setete o Tamaiti.