Pwogram STEM apre lekòl ap baze sou konesans Endijèn yo

Lè yon pwogram apre lekòl k ap sèvi yon ti kominote riral nan Columbia Gorge te wè yon foul elèv Tribi yo, edikatè yo te wè yon opòtinite — pou entegre konesans endijèn nan edikasyon STEM.

 

lekòl ki bò rivyè Columbia
Wishram High School sou Columbia River òganize pwogram apre lekòl ki entegre pwogram sou konesans kiltirèl Endijèn ak aprann sou abita rivyè lokal la. Kounye a pwogram nan sèvi plis pase 140 elèv, anpil nan kominote tribi yo.

Otòn ki sot pase a, enskripsyon nan REACH, yon pwogram apre lekòl k ap sèvi lekòl Wishram ak Lyle-Dalles, ki sitiye 100 mil nan lès Vancouver, te ogmante pa prèske senkant pousan. Apeprè 40 etidyan sa a te soti nan yon nouvo devlopman lojman pou fanmi tribi yo, anpil nan yo te viv sou "gwo rivyè a" (Nch'i-Wana nan Sahaptin, lang endijèn yo pale sou bank li yo) pou yon milenè.

Heather Lopez, direktè pwogram REACH, ki vle di Relasyon, Anrichisman, Akademik, Kominote, ak Devwa te di: “Wi, se te yon defi—men kalite bon an. Finansman pa Sant Aprantisaj Kominotè 21st Century, REACH kounye a sèvi plis pase 140 elèv K-12 nan lekòl yo epi konsantre sou matematik ak Art Lang Angle, men tou entegre STEM (syans, teknoloji, jeni ak matematik) ak aprantisaj kiltirèl.

edikatè deyò enstwi elèv yo pandan y ap fouye yon twou
Elèv yo aprann sou ekosistèm Rivyè Columbia ak abita bèt yo. Tou de se baz pwogram aprantisaj STEM apre lekòl yo.

Vickei Hrdina, direktè ESD 112 a Karyè Konekte Sidwès (CCSW), sipèvize pwogram REACH. Li te di, “Mwen gen yon lis verifikasyon pou nouvo pwogram yo: èske yo otantik, ki enpòtan, ki enteresan? Nou p ap mete anyen devan elèv ki pa. Heather ak ekip REACH li a konsantre sou Matematik ak Art Lang Angle epi entegre STEM nan patenarya ak kominote ak fanmi yo. Epi li fè li plezi!"

Souvan pwogram apre lekòl yo se premye moun ki afekte nan rediksyon finansman, kidonk REACH konte sou plis pase 18 òganizasyon patnè, anpil ladan yo ofri tan yo ak ekspètiz yo kòm volontè, e plizyè gen ladan yo yon konsantre sou STEM: Trout Unlimited mennen elèv yo nan randone sou Klickitat River pou aprann sou abita bèt sovaj larivyè Lefrat la; ekspè nan Komisyon Pwason entè-tribi Columbia River anseye sou sik lavi a nan somon, lanpi angi ak lòt bèt sovaj. Lopez te di ke yo aprann tou sou sit istorik nan rejyon an, tankou vilaj Celilo Falls, sant komès ak kilti somon nan zòn nan pou plizyè milye ane.

Li te di, “Yo yon fwa yo te voye yon edikatè ki te ede elèv yo bati yon makèt akeyolojik. Vilaj Celilo, lè l sèvi avèk baton popsicle. Zansèt etidyan endijèn lokal yo te viv la, kidonk wè enpak reyèl baraj yo te espesyalman enpòtan."

Lòt aktivite konsantre sou nitrisyon ak aprantisaj kiltirèl. Òganizasyon patnè lokal yo, Skyline Health, te voye yon nitrisyonis ki te anseye elèv yo sou kontni sik nan kèk bwason komèsyal yo. "Elèv yo pa t 'konnen kantite sik nan chak bwè. Nou te aprann kijan pou fè opsyon ki pi an sante, tankou fwete ki soti nan chou frize, epina, ak bè."

REACH te òganize tou yon Family STEM Night an patenarya ak Career Connect Southwest, ak plizyè estasyon STEM pou elèv yo ak fanmi yo fè eksperyans.

timoun ap mache sou yon kòd ki sere deyò pandan granmoun ak lòt timoun ap gade
Aprantisaj kiltirèl gen ladan vizit nan mize, bibliyotèk, oswa eksplore Maya, Aztèk ak Hula danse - e menm aprann mache yon sirk.

Wi, REACH se yon pwogram èd pou devwa, men fondasyon li se pou bay elèv yo anrichisman kiltirèl. Sa vle di sezon lete an plen pwomnad Portland Art Museum, Atizay nan Edikasyon nan Gorge a (AIEG) ak la Bibliyotèk Rejyonal Fort Vancouver. Elèv yo te rankontre atis ak majisyen, eksplore Hula ak Maya ak Aztèk dans, e menm te rive nan mache yon sirk kòd.

Pwogram Columbia River Gorge Discovery Center ak Mize a, Gorge Ecology Outdoors, te òganize plizyè eksperyans aprantisaj deyò tankou santye randone nan Lyle, monte bisiklèt, ak eksplore siyifikasyon natirèl ak istorik nan. Pak Eta Horsethief ak istwa a nan petroglif Ameriken Endyen yo la.

Ale pi lwen pase zòn konfò yon moun

Lopez te di rasin endijèn li ede l konekte ak etidyan tribi lokal yo—epi yo te tou enspire li. Li se toude yon manm tribi Shoalwater Bay ak Hawai'ian e li te grandi nan Hawai'i anvan li deplase nan Gorge a lè papa l 'te jwenn yon travay soude enstale nechèl pwason sou Rivyè Columbia. Li te tonbe damou ak Gorge a epi pita marye ak mari l, yon manm tribi Yakama Nation. "Nou gen pi bon nan tou de mond yo: Gorge a, bouch Columbia a, ak atravè Pasifik la ke nou konsidere tout peyi zansèt nou yo."

foto gwoup pwofesè ak elèv ki kanpe devan yon tab
Konpetans matematik yo entegre nan lòt pwojè pratik, tankou mezire engredyan pandan y ap kwit manje, oswa kalkile pri a nan manje lè w ap vizite sanctuaire bèt Howard's Haven.

Lè li menm ak mari l te fè pitit, li te vle kilti endijèn yo fè pati edikasyon yo. "Pafwa nou te rankontre obstak nan vwayaj edikasyon nou an, men sa te ban m lanbisyon ak kondwit pou m aprann plis sou chemen edikasyon nan yon pèspektiv endijèn." Lopez te jwenn yon travay kòm yon koòdonatè jèn tribi ak fanmi pou Klickitat County 4-H WSU Ekstansyon. Li te asiste konferans sou edikasyon ak byennèt Endijèn yo, swa pran sa li te aprann yo oswa pote jèn yo avè l.

Nan aprantisaj sa yo li te di, “Mwen t ap kondui yo deyò zòn konfò yo. Lè sa a, yon jou, kèk nan yo te di, 'Oke, e ou menm? Ou bezwen mache pwòp diskou ou epi vin yon pwofesè.’”

Lopez deside jwenn yon diplòm bakaloreya nan Travay Sosyal-Sikoloji nan Konpòtman Timoun ak Adolesan. Li te di ke elèv li yo te enspire l pou l kontinye, kidonk li te kontinye resevwa yon diplòm metriz nan pwogram Edikasyon Endijèn Arizona State University. Pou pwojè final li a, li te defann enklizyon yon pèspektiv endijèn nan kourikoulòm Eta Washington. Depi 2014, Depi tan imemoryal: souverènte tribi nan eta Washington yo te anseye nan tout lekòl piblik yo. Kounye a li chita nan Konsèy Administrasyon pou Asosyasyon Edikasyon Endyen Eta Washington (WSIEA) epi li nan konsèy konsiltatif pou komite konsiltatif natif natal ESD112 la.

kat resèt pou te peppi-orti

Lanmou pou aprann kiltirèl:

Lopez entegre istwa endijèn nan ansèyman sou mond natirèl la—fondasyon syans. Pandan ete a, elèv yo te aprann idantifye ak ranmase plant medsin, tankou suro ak woz, epi prepare yo nan konfiti ak siwo. Lopez te di, “Nou pale sou valè medsin yo ak sa yo vle di pou pèp nou an. Nou pale sou enpòtans pou mande pèmisyon anvan ou chwazi yon plant. Nou mare aprantisaj la nan onore moun plant nou yo.”

Lopez te di pou anpil jèn, ansèyman sa yo touche yo nan kè yo epi rete la. "Yon timoun te di," Madam. Lopez, mwen te ale chwazi yon fèy epi mwen te mande pèmisyon pou m chwazi l.’ Yo gen anpil respè e yo ouvè pou aprann sou nouvo ansèyman ak kilti.”

Rive nan tout fanmi an

"Elèv tribi ki gen konesans tradisyonèl yo gen anpil valè nan [yon chemen karyè nan anviwònman an] - paske li souvan manke nan plis tipik 'Lwès' fason pou devlopman karyè."
-Vickei Hrdina, Direktè, Career Connect Southwest

REACH depann tou sou gwo patisipasyon paran yo. Lopez te di, “Nou mande paran yo kisa yo vle wè epi baze sou repons yo, nou te òganize sesyon sou alfabetizasyon finansye, èd finansyè kolèj, ak òganize sware echanj kiltirèl—tankou sware fim ak kanaval.” Li te di paran yo tou rantre nan pwomnad tankou vwayaj kanping lannwit lan nan Newport, Oregon.

Li te ajoute, “Anpil nan opòtinite yo ofri atravè Pwogram REACH nou an se nouvo eksperyans pou anpil nan elèv nou yo tankou randone, vwayaje nan plaj la ak wè oseyan an pou premye fwa, oswa vizite Oregon Museum of Science and Industry, Oregon. Zoo, ak plis ankò."

Pwogram REACH a gen ladan tou yon pwogram eksplorasyon karyè ak estaj an patenarya ak Career Connect Southwest. Vickei Hrdina, Direktè CCSW te deklare, “REACH ofri eksplorasyon karyè ki enpòtan sou plan kiltirèl pou elèv tribi yo, espesyalman pou moun ki enterese travay pou Depatman Pwason ak Faune Sovaj oswa Depatman Resous Natirèl. Elèv tribi yo ki gen konesans tradisyonèl yo gen anpil valè nan chemen karyè sa a—paske li souvan manke nan plis fason 'Lwès' devlopman karyè."

“Jwenn patnè kominotè solid—yo se fondasyon nou an. Epi lè yo ka ofri tan yo kòm volontè sa ede ak dirab paske finansman pa toujou estab.”
-Heather Lopez, Direktè Pwogram, REACH

Kanta pitit Lopez yo, de nan pitit gason l yo te deja ale nan kolèj: youn ap etidye pou yo vin yon enjenyè anviwònman nan Michigan (epi li parèt nan videyo 2017 sou edikasyon syans enfòmatik ki anba a) ak lòt pitit gason an te fè yon BA nan travay sosyal ak etid natif natal nan Evergreen State College epi kounye a travay pou Distri Lekòl White Salmon Pwogram aprantisaj kominotè 21yèm syèk la (gade videyo ki anba a.)

Lè yo te mande l kisa li ta rekòmande pou lòt lekòl riral yo ki vle kòmanse yon pwogram apre lekòl, li te di, “Jwenn patnè kominotè solid—yo se fondasyon nou an. Epi lè yo ka ofri tan yo kòm volontè sa ede ak dirab paske finansman pa toujou estab.”

Menm ak foul nouvo etidyan yo, Lopez te di ke yo pa t kapab jwenn finansman adisyonèl epi yo kounye a ap dirije pwogram yo ak anplwaye minimòm. “Malgre defi sa yo, nou konte richès nou yo nan lòt fason: nan fanmi nou, nan ansèyman ki onore kilti, divèsite, ak tè a ak bote alantou li—ak sa li bezwen pou bon jeran peyi a.”

Lopez te di, “Pwogram REACH a ekstraòdinè e inik. Nou kapab anrasinen nan ti kominote riral yo nan Nch’i-Wana, men nou gen bèl istwa ki gen anpil pouvwa pou pataje.”

Lekòl Wishram te parèt nan videyo 2017 nou an sou edikasyon syans enfòmatik e li te enkli pitit gason Heather Lopez ki kounye a ap resevwa yon diplòm nan jeni anviwònman nan kolèj. Li te di ke li te kredite ekspoze sa a bonè nan syans enfòmatik nan Career Connect Southwest pou enspire li rive la.